Η ΔΙΑΔΡΟΜΗ ΤΗΣ ΕΛΙΑΣ
ΓΕΝΙΚΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ
Στην διαδρομή αναδεικνύεται η παράδοση της καλλιέργειας της ελιάς, του ελαιολάδου, των επισκέψιμων αγροκτημάτων. Δεν είναι τυχαίο ότι η αρχαιότερη Ελιά της Ευρώπης βρίσκεται στα περιοχή Χανίων. Η περιοχή έχει αναγνωρισμένο ως ονομασία προέλευσης το ΠΟΠ Εξαιρετικό Παρθένο Ελαιόλαδο Σέλινο Κρήτης και το ελαιόλαδο ΠΟΠ Κολυμβάρι
Οι διαδρομές Ελιάς (Olive Routes) είναι ένα δημοφιλές δρομολόγιο που ταξιδεύει τους επισκέπτες στους γραφικούς ελαιώνες της Κρήτης, μερικοί από τους οποίους μετρούν αιώνες. Αυτή η διαδρομή ξεκινά από τον Κίσσαμο προς την Πολυρρήνια, το Ελος, το Κεφάλι, την Κάνδανο, προς το χωριό Βούβες, όπου βρίσκεται ένα από τα παλαιότερα ελαιόδεντρα στον κόσμο, και συνεχίζει μέσω των χωριών Κολυμπάρι, Ταυρωνίτης και Μάλεμε έως την ευρύτερη περιοχή των Χανίων. Στην πορεία, ο επισκέπτης βλέπει τις παραδοσιακές τεχνικές παραγωγής ελαιολάδου, και μπορεί να δοκιμάσει διάφορες ποικιλίες ελαιολάδου και να απολαύσετε τη γραφική θέα της γύρω εξοχής.
Ανακαλύπτοντας τη διαδρομή του ελαιολάδου στην ευρύτερη περιοχή Χανίων που φημίζεται για το ελαιόλαδο της, από τα αρχαία χρόνια. Οι οικισμοί και οι μικρές πολιτείες στις πλαγιές οι αργυρόχρωμοι ελαιώνες κατηφορίζουν μέσα από ένα ποικίλο τοπίο από πευκόφυτους λόφους, και δάση μέχρι τα υπολείμματα της μεσαιωνικής πόλη της Κισσάμου. Ολόκληρη η διαδρομή είναι η τέλεια περιοχή για πεζοπόρους, ποδηλάτες βουνού και τροφοσυλλέκτες βοτάνων και μανιταριών, με αποκλειστικές διαδρομές πεζοπορίας που περνούν μέσα από ένα ποικίλο τοπίο με ελαιώνες, πευκοδάση και λόφους καλυμμένους με παπαρούνες την άνοιξη. Μερικά από τα ελαιόδεντρα είναι εκατοντάδων ετών και πολλά έχουν φυτευτεί σε αρχαία πεζούλια φτιαγμένα από ξερολιθιές αιώνων.
Ανάμεσα στα ελαιόδεντρα και τα πευκοδάση, υπάρχει άγριο θυμάρι, σπαράγγια, σκόρδο και χόρτα που περιμένουν να συλλεχθούν καθώς και σύκα που είναι άφθονα το φθινόπωρο. Υπάρχουν πολλές απίστευτες εμπειρίες κατά μήκος της διαδρομής τόσο για ντόπιους όσο και για τουρίστες, όπως όμορφη λαϊκή αρχιτεκτονική και παλιές οχυρώσεις, τοπικές χειροτεχνίες και ανάλογα με την εποχή του χρόνου, ζωντανά και πολύχρωμα φεστιβάλ και φυσικά, το απίστευτο εξαιρετικό παρθένο ελαιόλαδο που παράγεται στην περιοχή. Ωστόσο, ενώ όλες οι περιοχές στα Χανιά παράγουν ελαιόλαδο και αυτό που κάνει αυτή τη μοναδική διαδρομή είναι η ίδια η διαδρομή.
Η παραγωγή έξτρα παρθένου ελαιολάδου ασκείται στην περιοχή εδώ και αιώνες και εξακολουθεί να ακολουθεί παραδοσιακές και βιολογικές μεθόδους που έχουν περάσει από γενιά σε γενιά δημιουργώντας γευσιγνώστες εξαιρετικής οξυδέρκειας. Η γευσιγνωσία του ελαιολάδου αποτελεί τέχνη υψηλής πολυπλοκότητας και η μύηση είναι πολλές φορές μυσταγωγική. Στις πιο απλές μορφές, χωρίς βαθμολόγηση του ελαιολάδου με λεπτομερή κάρτα αξιολόγησης του Παγκόσμιου Συμβουλίου Ελαιολάδου (IOOC), μπορεί να είναι η τελετή του «με το ψωμάκι σε φρέσκο ελαιόλαδο» ώστε ο επισκέπτης να έχει μια πρώτη επαφή με το ελαιόλαδο. Σε πολλά επισκέψιμα ελαιοτριβεία και χώρους γευσιγνωσίας υπάρχουν τα μπλε ειδικά γυάλινα ποτήρια γευσιγνωσίας, για να ξεκινήσει η εκμάθηση και μύηση στους βασικούς κανόνες για τις αξιολογήσεις και την απόκτηση εμπειρίας με όλες τις αισθήσεις πέρα από την όσφρηση και τη γεύση, που απελευθερώνουν αρώματα και ξυπνούν και το τελευταίο κοιμισμένο γευστικό κάλυκα με αρώματα φρέσκιας ελιάς, αρώματα χορταριών και φύλλων, αρώματα δηλαδή της φύσης που περικλείονται στο χυμό της ελιάς. Η συγκομιδή και το πάτημα της ελιάς ξεκινούν στις αρχές Οκτωβρίου, μέχρι τον Δεκέμβριο και όλες οι ελιές μαζεύονται με το χέρι. Απλώνονται δίχτυα κάτω από τα δέντρα και οι ελιές συλλέγονται απαλά λίγο πριν ωριμάσουν οι ελιές από πράσινες σε μαύρες, δημιουργώντας το εξαιρετικής ποιότητας εξαιρετικό παρθένο ελαιόλαδο. Η παρακολούθηση αλλά και η συμμετοχή μαζί με τους ελαιοκαλλιεργητές που παράγουν ελαιόλαδο είναι εκπληκτική ειδικά με κάποιους ντόπιους που έχουν ελαιόδεντρα αποκλειστικά για την περιορισμένη παραγωγή ελαιόλαδου εξαιρετικά υψηλής ποιότητας για φίλους καθώς και για τους ίδιους για έναν ολόκληρο το χρόνο. Κατά τη διάρκεια μιας βόλτας στα μονοπάτια της ελιάς την εποχή της συγκομιδής, ολόκληρες ομάδες οικογενειών και φίλων μαζεύουν τις ελιές τους από την αυγή μέχρι το σούρουπο – μια εορταστική στιγμή συνάντησης σε μια εποχή που η περιοχή είναι συνήθως ευλογημένη με καλό καιρό.
Μετά τη συγκομιδή των ελιών, οι ελαιοπαραγωγοί παίρνουν τις ελιές τους για να τις πατήσουν σε μύλο, παλαιότερα πέτρινο. Υπάρχουν αρκετά ελαιοτριβεία στην περιοχή Χανίων και τις περισσότερες φορές με εξοπλισμό τελευταίας τεχνολογίας. Για την καλύτερη ποιότητα τα αγροκτήματα μαζεύουν τις ελιές τους με το χέρι όταν έχουν φθάσει στη βέλτιστη ωρίμανση, διασφαλίζοντας ότι δεν έρχονται σε επαφή με το έδαφος και ότι οι ελιές συμπιέζονται στο ελαιουργείο μέσα σε λίγες μόνο ώρες συγκομίζονται. Ωστόσο το ενδιαφέρον του επισκέπτη είναι να γνωρίσει το έξτρα παρθένο ελαιόλαδο βιολογικής παραγωγής, όπου οι ελιές συλλέγονται με το χέρι είναι συχνά υψηλής προστιθέμενης σε συνδυασμό με την μέθοδο «ψυχρής έκθλιψης», κατά την οποία οι ελιές αλέθονται σε πάστα και «πιέζονται» για να εξαχθεί το λάδι. Απομεινάρια από αρχαία ελαιοτριβεία υπάρχουν στην δίνοντας φήμη στην παραγωγή ενός από τα καλύτερα ελαιόλαδα παγκοσμίως.
Ο συνδυασμός τέλος της γαστρονομίας με εξαιρετικό παρθένο ελαιόλαδο, διαφορετικές ποικιλίες ελαιολάδου και συνδυασμού με τοπικά προϊόντα προκαλούν την γευσιγνωσίας της διαφοράς και της επιλογής αγαπημένων συνδυασμών με διαφοροποίηση ανά επισκέπτη ενώ ο τρόπος γεύσης στην διάσταση του κρητικού εδέσματος με παραδοσιακά μικρά πιάτα (μεζέδες) όπως φρέσκα λαχανικά από τον κήπο μας, ελιές, τζατζίκι, φέτα, τυρί γραβιέρα, καπνιστά, αλίπαστα, πάστα ελιάς, κρασί, τσικουδιά και επιδόρπιο μπορεί να δημιουργήσει αξιομνημόνευτες εμπειρίες.
Η διαδρομή για την διευκόλυνση του επισκέπτη έχει αναπτυχθεί και σε δυναμικό χάρτη, ελεύθερου λογισμικού, Google Maps με την δυνατότητα επιλογής των σημείων για περισσότερη πληροφόρηση. Επίσης έχει την λειτουργική δυνατότητα της περαιτέρω ανάπτυξης της με τις επιχειρήσεις και τους φορείς που θέλουν να ενταχθούν και καθίστανται επισκέψιμοι. Αυτό γίνεται με την ολοκλήρωση της διαδικασίας αυτοαξιολόγησης για να λάβουν την σήμανση της αειφορικής τουριστικής διαδρομής.
Η καλύτερη στιγμή για να ακολουθήσει κανείς την διαδρομή του Ελιάς περνάει από τη δυτική Κρήτη όπου δεν κάνει πολύ κρύο και δεν βρέχει τόσο πολύ, πράγμα που σημαίνει ότι η διαδρομή είναι λειτουργική όλο το χρόνο. Η διαδρομή είναι κατάλληλη για πεζοπορία-ποδηλασία τόσο την την άνοιξη, όσο και μεταξύ Σεπτεμβρίου και Δεκεμβρίου. Οι καιρικές συνθήκες είναι ιδανικές χωρίς πολύ κρύο, χωρίς ζέστη και χωρίς πολύ κόσμο στις δημοφιλείς περιοχές. Το καλοκαίρι, ιδιαίτερα ο Ιούλιος και ο Αύγουστος είναι οι πιο ζεστοί και πολυσύχναστοι μήνες και ευκαιρία για περαιτέρω πληροφόρηση των επισκεπτών στα κρίσιμα σημεία της διαδρομής της Ελιάς και ταυτόχρονα αποσυμπίεση των περιοχών υψηλής συγκέντρωσης επισκεπτών προς λιγότερο γνωστά σημεία ή σημεία άλλων γαστρονομικών διαδρομών. Η διαδρομή της Ελιάς είναι σχεδιασμένη να λειτουργεί 365 μέρες μιας και πολλοί ξενώνες είναι ανοιχτοί όλο το χρόνο. Η αυξανόμενη τάση για μεμονωμένες, μοναχικές και ήρεμες διακοπές καθώς επίσης και οι διακοπές μαζί με τους κατοίκους σε μια περιοχή ηλιόλουστη ακόμη και το χειμώνα, χωρίς κρύο, ειδικά την περίοδο συγκομιδής τον Οκτώβριο-Δεκέμβριο την καθιστά συγκριτικό πλεονέκτημα και ελκυστικό για όσους θέλουν να ακολουθήσουν επισκέψιμους ελαιώνες, σημεία θέας, ενδιαφέροντος αλλά και σημεία γευσιγνωσίας.
Στο προορισμό Μπάλος-Κίσσαμος-Χανιά η πρόσβαση γίνεται με πλοία μέσων των διεθνών λιμένων αλλά και του αεροδρομίου Χανίων. Εσωτερικά η πρόσβαση στα βασικά σημεία και στην εκκίνηση της διαδρομής γίνεται με δημόσια λεωφορεία των οποίων τα δρομολόγια γίνονται πυκνότερα την θερινή περίοδο. Ο επισκέπτης μπορεί να ελέγξει το ενημερωμένο δρομολόγιο στο ΚΤΕΛ Χανίων-Ρεθύμνου και να αγοράσει εισιτήρια online. Για την πρόσβαση μέσω πλοιαρίων ο επισκέπτης μπορεί επίσης να ελέγξει το δρομολόγιο και να αγοράσει εισιτήρια online ωστόσο αυτό αφορά την περίοδο Απρίλιος-Οκτώβριος για την περιοχή του Μπάλου.
Οι εκδρομές και οι δραστηριότητες στην περιοχή Μπάλου-Κισσάμου-Χανίων ακολουθώντας την διαδρομή του Ελιάς εμπλουτίζονται συνεχώς και η λίστα μεγαλώνει … Εκδρομές, Περιηγήσεις, Οικοξεναγήσεις, Πεζοπορία, Ποδηλασία, Ιππασία, Παραπέντε, Κολύμβηση, Γευσιγνωσία Ελαιολάδου, Οινογνωσία, Μαθήματα Μαγειρικής, Μαθήματα Φωτογραφίας-Βίντεο, Μαθήματα & Παιχνίδι Προσανατολισμού, Διαλογισμός. Η καταχώριση εμπειριών είναι κρίσιμος παράγοντας επιτυχίας ενός προορισμού και οι επιχειρήσεις/φορείς ειδικά όσα αγροκτήματα μπορούν να είναι επισκέψιμα και προσβάσιμα πρέπει να ενθαρρύνονται στην δικτύωση των υπηρεσιών που παρέχουν με την συμμετοχή τους. Στην πλατφόρμα εμπειριών ο επισκέπτης ελέγχει διαθεσιμότητα και κάνει κρατήσεις online.
ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΔΙΑΔΡΟΜΗΣ
Συνολική απόσταση 155 km
Αριθμός ημερών Πεζοπορία : 7-9 ημέρες Ποδηλασία : 3-6 ημέρες
Σημείο εκκίνησης Κίσσαμος (Μπάλος, Καλυβιανή)
Σημείο τερματισμού Κυκλική διαδρομή
Σήμανση διαδρομής Οδική Σήμανση, Σήμανση* Σημείων Φορέων/Επιχειρήσεων
Μέσο κόστος 60 ευρώ ανά άτομο την ημέρα
Επιλογές Εστίασης Καφενεία, Μεζεδοπωλεία, Μαγειρεία, Ταβέρνες, Εστιατόρια
Επιλογές Διαμονής Ξενοδοχεία, Ξενώνες, Οικίες Βραχυχρόνιας Μίσθωσης, Κάμπινγκ
(*) Σήμανση Ηλεκτρονική